PTO – historia i dzień dzisiejszy
Polskie Towarzystwo Okulistyczne od ponad 100 lat aktywnie działa na rzecz poprawy leczenia okulistycznego i wprowadzenia najnowszych metod terapii. Wydaje specjalistyczne periodyki, organizuje konferencje dla okulistów oraz edukuje społeczeństwo.
Początki Polskiego Towarzystwa Okulistycznego (PTO) sięgają 1911 roku. Wtedy to trzech lekarzy okulistów z Instytutu Oftalmicznego powołało do życia Towarzystwo Okulistów Polskich, przemianowane w 1935 roku na Polskie Towarzystwo Okulistyczne. Inicjatorami byli: dr Kazimierz Bein – polski okulista, działacz esperancki i tłumacz, znany pod pseudonimem Kabe, dr Bronisław Ziemiński – autor publikacji „Zarys okulistyki”, w której opisał nowoczesne sposoby badania klinicznego oka, przedstawiając również wyniki badań bakteriologicznych i histologicznych, oraz dr Aleksander Dobrzański, wieloletni dzierżawca uzdrowiska w Busku.
POCZĄTKI DZIAŁALNOŚCI
Rozwój okulistyki postępował od połowy XIX wieku, jednak na ziemiach polskich z leczenia okulistycznego na przełomie XIX i XX w. korzystała niewielka liczba chorych, szczególnie na wsi. Wiele osób traciło wzrok z powodu chorób oczu. Działalność PTO nie została zalegalizowana przez zaborców. Kierownictwo organizacji powierzono Bolesławowi Wicherkiewiczowi. Był on założycielem czasopisma „Postęp Okulistyczny”, pierwszego polskiego periodyku okulistycznego założonego i wydawanego w latach 1899-1914 i wznowionego w 1923 roku przez Kazimierza Noiszewskiego jako „Klinika Oczna”. To właśnie ten periodyk rok później podczas Zjazdu Okulistów Polskich we Lwowie stał się oficjalnym organem PTO i jest wydawany do dziś. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości Towarzystwo miało dwa oddziały: warszawski i poznański.
W roku 1937 podczas Zjazdu Okulistów Polskich we Lwowie powołano kolejne trzy oddziały: krakowski, lwowski i wileński. Dziś Polskie Towarzystwo Okulistyczne reprezentuje ponad 2000 polskich okulistów, ma 12 oddziałów: w Białymstoku, Bydgoszczy, Gdańsku, Katowicach, Krakowie, Lublinie, Łodzi, Olsztynie, Poznaniu, Szczecinie, Wrocławiu i w Warszawie. Działalność Towarzystwa finansowana jest ze składek członkowskich i dochodów z własnej działalności gospodarczej.
CELE STATUTOWE I PERIODYKI
PTO działa aktywnie na rzecz doskonalenia wiedzy i rozwoju okulistyki jako dyscypliny naukowej oraz współpracuje z wieloma organizacjami krajowymi i zagranicznymi, realizując swoje cele statutowe. Należą
do nich przede wszystkim:
- reprezentowanie środowiska okulistów polskich,
- działalność publiczna na rzecz ochrony i promocji zdrowia społeczeństwa,
- rozwój i integracja działalności naukowej w dziedzinie okulistyki,
- promowanie i udział w doskonaleniu zawodowym lekarzy i pracowników ochrony zdrowia oraz prowadzenie różnych form działalności edukacyjnej i szkoleniowej,
- kształtowanie właściwych postaw społecznych i etyki zawodowej oraz integracja środowiska,
- współdziałanie z parlamentem, organami administracji państwowej i samorządowej, mediami oraz innymi podmiotami i organizacjami w usprawnianiu opieki w zakresie okulistyki.
Polskie Towarzystwo Okulistyczne wydaje naukowe czasopisma okulistyczne. Organem PTO jest „Klinika Oczna. Acta Ophthalmologica Polonica”. To kwartalnik kontynuujący tradycje „Postępu Okulistycznego”, redaktorem naczelnym jest obecnie prof. Jacek P. Szaflik. Wydawane są jeszcze dwa czasopisma: „Kontaktologia i Optyka Okulistyczna” oraz „Okulistyka”. Pierwsze zajmuje się m.in. zagadnieniami dotyczącymi stosowania soczewek kontaktowych, optyki, strabologii, optometrii. Natomiast „Okulistyka” ma charakter edukacyjny i szkoleniowy, jest adresowana do lekarzy okulistów oraz innych osób i instytucji zainteresowanych tematyką. Redaktorem naukowym obu czasopism jest prof. Jerzy Szaflik.
PRZEWODNICZĄCY PTO: Bolesław Wicherkiewicz (1911-1915) Kazimierz Noiszewski (1921-1930) Juliusz Szymański (1931-1935) Witold Kapuściński (1935-1950) Ignacy Abramowicz (1950-1960) Władysław Henryk Melanowski (1960-1967) Tadeusz Krwawicz (1971-1983) Witold Orłowski (1983-1986) Halina Żygulska-Mach (1986-1992) Krystyna Pecold (1992-1998) Józef Kałużny (1998-2004) Jerzy Szafik (2004-2010) Wojciech Omulecki (2010-2016) Iwona Grabska-Liberek (2016-obecnie) |
EDUKACJA I KONFERENCJE
Towarzystwo prowadzi także internetowy serwis edukacyjny, którego redaktorem naczelnym jest prof. Iwona Grabska-Liberek. Serwis uruchamia centra wiedzy, takie jak: okulistyka dziecięca, jaskra, zaćma. Na stronie internetowej publikowane są również m.in. zaproszenia na specjalistyczne konferencje naukowe i szkoleniowe oraz Wytyczne PTO – standardy leczenia. Dla swoich członków PTO uruchomiło blok porad prawnych – cykl wykładów z udziałem mec. Dominika Wieszczka. Omawia on kwestie związane z prawem pojawiające się w codziennej praktyce lekarza okulisty oraz odpowiada na pytania zadawane przez członków PTO. Wśród poruszanych tematów są między innymi informacje, jak otworzyć gabinet lekarski, jak spełnić wymogi RODO, kwestie związane z nowelizacją ustawy
o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz przegląd orzeczeń w sprawie błędów w sztuce lekarskiej. Towarzystwo organizuje również cyklicznie konferencje PTO, czyli Zjazd Okulistów Polskich. W tym roku przypada jubileuszowy, 50. już Zjazd. W tym corocznym wydarzeniu bierze udział ponad 1300 osób, w tym wielu prelegentów z zagranicy. Organizowane są kursy, całodzienne wetlaby, sesje główne, a także sesje badań podstawowych i klinicznych w okulistyce, prezentowanych jest wiele referatów ustnych oraz sesji plakatowych.
Polskie Towarzystwo Okulistyczne jest też organizatorem konferencji naukowej „Polskie Forum Jaskry”, na której poruszane są aktualne tematy związane z jaskrą, zwaną cichym złodziejem wzroku. Organizuje na terenie całej Polski bezpłatne badania profilaktyczne w kierunku jaskry, w ramach Światowego Tygodnia Jaskry. Jest to międzynarodowa inicjatywa lekarzy okulistów mająca na celu podniesienie świadomości społeczeństwa na temat jaskry oraz zwiększenie jej wykrywalności we wczesnych stadiach zaawansowania. PTO jest aktywnym uczestnikiem akcji „Po pierwsze zdrowie”. W ramach akcji przeprowadzane są przesiewowe badania okulistyczne. Towarzystwo zgłasza konieczność utworzenia w Polsce narodowego programu wykrywania wad wzroku u dzieci.
prof. Iwona Grabska-Liberek:
Krótkowzroczność, spowodowana długim przebywaniem w sztucznym oświetleniu, przybiera obecnie rozmiary epidemii dotykającej małych pacjentów. Postęp tej wady można zahamować, pod warunkiem że zostanie ona wykryta. Dlatego badania przesiewowe pod kątem krótkowzroczności wśród dzieci są tak ważne. Profilaktyka w zakresie chorób okulistycznych wpisuje się w pediatrię, a także w geriatrię. W najstarszym pokoleniu problemem jest zwyrodnienie plamki żółtej. Mimo programu leczenia, wiele osób traci wzrok. Oprócz leczenia ważna jest rehabilitacja wzroku.
ŹRÓDŁA:
www.ptp.com.pl
https://pl.wikipedia.org/wiki/Polskie_Towarzystwo_Okulistyczne
http://popierwszezdrowie.pl/2018/10/po-pierwsze-zdrowie-2018-podsumowanie-w-senacie-rp/
Gazeta dla Lekarzy, „Okuliści swój dorobek mają”, grudzień 2018
Opracowała Katarzyna Włodarczyk